Krótka charakterystyka

Badania fokusowe, czyli zogniskowany wywiad grupowy (ang. focus group interview) – to jedna z najnowocześniejszych metod badawczych, stosowanych przede wszystkim w badaniach jakościowych w psychologii, w badaniach społecznych, czy też badaniach marketingowych.

Metoda powstała w czasie II wojny światowej, a jej twórcami byli dwaj socjologowie: Paul F. Lazarsfeld oraz Robert K. Merton. Obydwaj panowie w celu odnalezienia metody prowadzącej do szybkiego uzyskiwania wyników w trakcie testowania audycji radiowych, stworzyli pracownię, zbliżoną wykończeniem do studia radiowego, gdzie na bieżąco grupa kilkunastu respondentów w czasie odsłuchiwania audycji poddawała ją ocenie na najprostszej zasadzie, odczuć negatywnych i pozytywnych. Dzięki temu możliwe było określenie które elementy audycji wywierają na badanej grupie dobre wrażenia a które złe. Już pod koniec lat 80-tych do testowania wprowadzone zostało nowe rozwiązanie, czyli odpowiedni moderator badania przeprowadzający z respondentami moderowaną rozmowę, wypytując jednocześnie o przyczyny, które wzbudzają reakcje negatywne jak i pozytywne.

Na chwilę obecną badania fokusowe, występują w kilku podstawowych wariantach, niemniej jednak zasada badania pozostaje niezmienna a polega na prowadzeniu moderowanej rozmowy na określony temat z dobraną grupą respondentów. Z reguły grupa ta nie jest zbyt liczna, aby nie utrudniać prowadzenia rozmowy. Najczęściej można się spotkać z grupami liczącymi 6-8 osób. Sesja badawcza w takiej grupie trwa około dwóch godzin, zaś respondenci są wybierani na zasadzie dopasowania osoby do tematyki rozmowy, aby zawsze stworzyć sytuację, iż każdy respondent będzie w danym zagadnieniu zorientowany przez co będzie miał swoje zdanie i będzie zdolny do wyrażania swoich opinii i osądów w danej tematyce.

Możemy więc powiedzieć, iż badania fokusowe, to przede wszystkim nowoczesny typ badań jakościowych, dzięki którym możliwe jest dość dokładne poznanie przyczyn podejmowania konkretnych decyzji przez grupę respondentów, co można bardzo szeroko zastosować na przykład w badaniach marketingowych, jako podstawowy wyznacznik wytycznych do konkretnych badań ilościowych.